Rënia e Barnier kërcënon të vendosë një model për atë që ka përpara

Kriza politike e Francës është më e keqe se krizat normale politike.

Normalisht kur një vend demokratik kalon nëpër turbulenca, ka një perspektivë që turbulencave t’i vijë fundi.

Jo sot në Paris. Përndryshe, rënia e Michel Barnier – e rrëzuar në parlament nga një mocion mosbesimi – kërcënon të vendosë një model për atë që ka përpara raporton BBC.

Sepse nëse Barnier – një i moderuar i qendrës së djathtë me një reputacion për mirësjellje dhe kompromis – nuk ishte në gjendje të miratonte një buxhet, atëherë kush tjetër mundet?

Shkaku fillestar i krizës nuk është zhdukur. Është ndarja që në korrik të Asamblesë Kombëtare në tre blloqe afërsisht të barabarta, asnjë prej të cilëve nuk është i përgatitur të merret me një tjetër.

Si rezultat, dy blloqet që përbëjnë opozitën do të jenë gjithmonë në gjendje të rrëzojnë bllokun e vetëm që formon një qeveri.

Qeveria franceze rrëzohet në votim mosbesimi

Shtojini kësaj një gjendje gati-rebelimi në disa stola opozitare – plus një shtytje ideologjike për premtime gjithnjë e më bujare për shpenzimet, pavarësisht paralajmërimeve të rrepta për borxhin kombëtar – dhe ideja e një kthimi në politikën e qetë qendrore duket shumë e largët.

Për shumë është një krizë e regjimit që po luhet, me vetë të ardhmen e institucioneve të Republikës së Pestë në rrezik.

Republika e Pestë u krijua për të përqendruar pushtetin në duart e Charles de Gaulle në një kohë krize kombëtare. Dhe që nga De Gaulle, presidentët janë përpjekur – dhe përgjithësisht kanë dështuar – të imitojnë staturën e tij.

Macron sigurisht që i pëlqente ta krahasonte veten me Le Grand Charles.

Por kur De Gaulle pati një krizë të ngjashme qeveritare në vitin 1962, ai shkoi te populli dhe mori një mandat të madh popullor në zgjedhjet e ardhshme.

Macron ka bërë të kundërtën. Ai ka pasur votën e tij – zgjedhjet e dështuara në korrik – dhe e humbi atë. Pushteti tani është zhvendosur nga duart e tij në ato të kryeministrit të supozuar, që i përgjigjet parlamentit.

Emmanuel Macron do t’i drejtohet kombit të enjten në mbrëmje

Por ashtu si vendi i kthehet të qenit më shumë një sistem parlamentar, vetë Kuvendi është treguar i paaftë për veprim.

Siç ka theksuar më shumë se një komentues, Franca – me instinktet e saj monarkike dhe konceptimin nga lart-poshtë të pushtetit – nuk ka zhvilluar kurrë një kulturë kompromisi.

Pra, të tre blloqet në Kuvend sot – të instaluara nga votuesit pas shpërbërjes së Macron në qershor – janë treguar të paaftë për të krijuar një mjedis konstruktiv për qeverinë.

Siç tha gazetari veteran Eric Brunet pas shikimit të debatit këtë mbrëmje në BFMTV: “Ajo që sapo kemi parë është frëngjisht çuditërisht.

“Asnjë pragmatizëm. Thjesht ideologji. Të gjitha fjalimet ishin për vlerat, për ekstremet. I gjithë diskursi ynë është i shkëputur nga realiteti. Zakonisht është frëngjisht i veçantë.”

Disa e shohin atë si kulmin e viteve kur Franca refuzon të përballet me realitetin ekonomik – qeveritë e të gjitha ngjyrave i kanë lënë vendin thirrjeve për shpenzime publike gjithnjë në rritje. Rezultati është një deficit dhe një borxh që mund të trajtohet vetëm me shkurtime, të cilat asnjë qeveri nuk mund t’i kalojë kurrë.

Sipas Nicolas Beytout, i gazetës pro-biznes L’Opinion, ky është fillimi i një serie krizash për të cilat – në mënyrë kundërintuitive – vendi ka realisht nevojë. Sepse vetëm duke u ballafaquar me humnerën ekonomike, votuesit, partitë – vendi – do të pranojnë vendimet e vështira që kanë përpara.

Beytout parashikon se çdo kryeministër i ri do të përballet me të njëjtat probleme si Barnier dhe si ai do të dështojë.

“Qeveria e re ka nevojë për kohë, të cilën nuk do ta ketë. Ajo ka nevojë për një shumicë, të cilën nuk do ta ketë. Dhe ka nevojë për vendosmërinë për të parë reduktimin e nevojshëm të shpenzimeve shtetërore – gjë që nuk do ta ketë.

“Kështu që unë pres të shoh disa mocione të tjera censure dhe disa rënie të tjera të qeverisë – përpara se përfundimisht të fillojmë të zgjohemi.”